Hvernig væri að rannsaka þá sem ekki smitast?

Allt þetta ár hefur farið í það að rannsaka þá sem smitast og unnið út frá því. Við virðumst komast lítið meira áleiðis hvernig megi koma í veg fyrir smit. Hvers vegna förum við þá ekki hina leiðina og skoðum þá sem ekki smitast?

Það eru mjög mörg dæmi þess að fólk hafi ekki smitast þrátt fyrir að umgangast smitaða, jafnvegl mikið. Ef við skoðum fjölda sem hefur lokið sóttkví þá er hann 10x meiri en hafa lokið einangrun. Þetta þýðir að mjög margir sleppa við smit þrátt fyrir að vera nálægt smituðum. Hvað gerir þetta fólk öðruvísi en hinir sem smitast?

Það er of mikið fátað í myrkrinu eins og nota hanska, nota grímur o.s.frv. Hvorugt er sannað að vinni gegn smitum. Notkun gríma er oftúlkað en geta nýst vel, takmarkað, við vissar aðstæður. Að þurfa nota grímu í stórri verslun þar sem fáir eru inni, talar ekki við neinn og heldur fjarlægð auðveldlega, er alger þvæla. Annað dæmi um fátið er að telja veiruna meira loftborna en áður. Miðað við fjölda smita er þetta þá stenst það illa skoðun jafnvel við mikla skimun. Það ættu miklu fleiri að vera smitaðir.

Hvað má þá ætla að þeir geri sem smitast ekki?

1. Þeir halda fjarlægð. Miðað við að dropar við að tala nái um 50 -100cm frá mannesku þá hljóta þeir sem forðast smit að hafa haldið þeirri fjarlægð eða snúið í aðra átt en dropa falla sem smita.

2. Þvo sér um hendur áður en borða. Þetta er ófrávíkjanleg regla og á við um allt sem er borðað þe. nammi og snakka einnig. Hljóta einnig að forðast að snerta andlit nema að hafa þvegið hendur fyrst.

3. Látið síma sinn í friði í kringum smitaða. Ef dropar falla frá smituðum í kringum þá þá líklegast lenda þeir í handahæð fólks og hvar höfum við símana okkar? Mín tilgáta er að þetta er einn vanmetnasti þáttur í smitum. Fólk telur þetta ekki almennan snertiflöt en það ansi fjarri lagi. Að nota síma þegar aðrir eru nálægt gerir það að almennum snertiflöt. Dropar sem lenda á höndum þeir fara á símann séu hendur ekki þvegnar. Í raun er síminn mesta smittæki sem við snertum yfir daginn. Þangað til við þvoum hendur þá fara allir sýklar af höndum yfir á símann. Gott ráð að þrífa símann reglulega og ekki vera í síma þegar verið að borða.

4. Er stuttan tíma á stöðum þar sem hópmyndun er. Skiptir sköpum hversu löngum tíma þú eyðir þar sem hópamyndun er. Styttri tími minnkar líkur á smitum.

5. Borða ekki né drekka nálægt smituðum. Það varnar snertingu við andlit. Barir eru svo slæmir t.d. vegna drykkir framreiddir í opnum glösum og farið með í gegnum hóp af fólki. Ef verið að borða eða drekka þá er betra að sé haldið frá öðrum eða í flöskum.

 

Allt þetta eru tilgátur um hvernig fólk forðast smit. Hef ekki sannanir eða getu til að prófa þetta en varla verra en það sem er gefið út.


mbl.is Engin viðmið um afléttingu sóttvarnaraðgerða
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Umræða um heilbrigðiskerfið

Stundum kemur eitthvað af viti hjá Kára. Gott heilbrigðiskerfið er með fleiri staði en einn risastað til að sinna sjúklingum. Einmitt til þess að vera tilbúið að takast á við ófyrirséðan fjölda eins og er í gangi núna á gjörgæslu.

Kannski ætti bara að nota Landakot sem Kóvid spítala í bili.

Umræðan um hvernig heilbrigðiskerfi við viljum reka í framtíðinni á einmitt að eiga sér stað núna. Þessi stefna sem nú er farið eftir er gjaldþrota og tekur ekki á ófyrirséðum atburðum í stóru magni. Hvers vegna eru skurðaðgerðir, eins og liðaskipti, ekki einkarekið?

Nei allt skal vera ríkisrekið og komi upp stóráföll þá skaltu gjöra svo vel að kveljast.

 


mbl.is Kári telur tímabært að Alþingi ræði sóttvarnareglur
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Brot í verslunum?

Hér er einfaldlega verið að fara með rangt mál. Samkvæmt reglu ber að nota grímu ef þess er ekki kostur að vera 2 metra frá. Þegar lítið er að gera í stærstu matvöruverslunum þá ertu aldrei nálægt neinum og langt frá 2 metrum. Hvernig á þá að vera hægt að skikka einstakling til að bera grímu?

Fólk ætti að snúa sér að öðru enda er þessi vitleysa komin langt út fyrir velsæmismörk. Ef grímur eru alger skylda þá ætti sóttkvíarkvaðir að vera þannig að einstaklingar sem ganga framhjá sýktum einstaklingi, án þess að tala við hann, að fara í sóttkví. Þannig er það ekki í dag og hvað á gríman þá að gera ef hægt er að halda fjarlægð?

Engar rannsóknir hafa sýnt fram á að fólk smitist í matvöruverslunum. Langflestir smitast af einhverjum sem eru í samskiptum við. Til hvers þá að eltast við það ef einhver vill ekki hafa grímu í stórri matvöruverslun?

Við gátum farið út í búð í vor án gríma. Af hverju ekki núna?

 

Hvar er skynsemin?


mbl.is Tilkynnt um 11 brot á sóttvarnalögum í dag
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Grímur eru ekki lausn heldur hjálpartæki

Einn af misskilningnum varðandi grímur er að þær komi í veg fyrir smit. Það er enginn möguleiki að þær geri það en geta hins vegar, ef rétt er notað, dregið úr hættu á smiti. Þá kemur nefnilega vandamálið að nota grímurnar rétt. 

Fjölnota grímur ætti ekki að nota nema 1x og síðan þvo þær, annars missa þær marks. Á sama hátt með einnota grímu þá ætti að henda henni sé hún tekin niður en ekki sett aftur upp. Fyrir utan það þá á helst ekki að nota grímu lengur en 4 tíma í senn. Grímur eru hjálpartæki alveg eins og hanskar.

Í allri sóttvörn felst að hlutir séu einnota nema séu þrifnir á milli. Hver þrífur símann sinn jafnoft og hendur? Hve margir nota síma á almannafæri, leggja frá sér en telja það ekki vera snertiflöt? Hver þrífur sig um hendur í hvert sinn áður en borðað (líka nammi)?

Besta sóttvörnin er fjarlægð og að hitta eins fáa og mögulegt er. Það er fyrst í þessari viku að slík skilaboðum er komið áleiðis, að einhverju marki, í haust. Í framhaldi af því má spyrja um gagnsemi að nota viftu heima hjá sér til að koma hreyfingu á loftið. Hjálpar það í sóttvörnum? Við komumst í gegnum þetta í vor án gríma, afhverju ekki núna?

Það að hitta aðra og vera með grímu er engin trygging gagnvart smitum. Mín skilaboð eru: Jú notaðu grímu en vandaðu valið. Veldu frekar fjarlægðarmörk 2 metrar, en grímu sé hugmyndin að varna smiti.


mbl.is Aðgerðir hertar – tíu mega koma saman
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Vel meint en röng nálgun

Þewgar fréttin er lesin kemur í ljós að öllum bekkjum var stefnt saman í matsal og allir settir með hanska og grímur. Þarna kemur svo bersýnilega í ljós að grímur varna ekki smitum né hanskar.

Mistökin voru að aðgreina ekki bekki betur og sem betur fer læra af þessu og fara þá leið.

Til að hugsa sóttvörn sem best þarf að hugsa út frá skurðstofu. Þegar farið er þangað inn er hendur þvegnar og sóttvarnarföt notuð. Þegar í þau er komið er ekkert snert fyrr en inn á skurðstofunni. Í tilviki skólans þá gleymist það að eigin sími er utankomandi hlutur og sé hann snertur með hösnkum eða grímu þá er það mögulegur smitberi hafi sími ekki verið þveginn við komu í skólann.

Nálgunin þarf að vera að utankomandi hlutir þurfa að vera í lágmarki eða þá hreinsaðir. Alltaf þvo hendur eða spritta áður en borðað án þess að snerta annað en matinn.

Það er alveg hægt að ná smitum niður en grímur eru ekki endilega lausnin heldur að hugsa vel hvernig við hegðum okkur áður en snertum andlit eða borðum.


mbl.is Gengu lengra í sóttvörnum en samt komu upp 30 smit
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Svarið er: Í ruslinu

Þessi svokallaða nýja stórnarskrá er í ruslinu og einfaldlega vegna vanþekkingar á núverandi stjórnarskrá. Það verður engin ný stjórnarskrá nema að leggja núverandi niður og það þarf meira en eina ráðleggjandi þjóðaratkvæðagreiðslu til þess.

Annar miskilningur er að með ákvæði um auðlyndir séu þjóðareign þá fái þjóðin svo mikið í vasann. Hins vegar þýðir það að ekkert má gera má nýta í landinu nema með leyfi stjórnvalda (í nafni þjóðarinnar). Þannig verður óleyfilegt að týna ber, sýna ferðamannastaði, taka möl í framkvæmdir nema með leyfi stjórnvalda. Sé eitt leyft þá verður að leyfa allt hitt því annars er sett út ójafnræði. Er þá einhver leið að leyfa nýtingu auðlynda? Hver fer að týna ber ef það kostar?

Auðlyndaákvæði á heima í sérlögum. Eins og margt í þessu áhugamannaplaggi um stjórnarskrá. Já ég hef lesið þetta plagg og gef því algera falleinkun.


mbl.is Myndu aldrei hvetja til eignaspjalla
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Markvissar upplýsingar

Þórólfur hefur sagt oft og mörgum sinnum það sem kemur fram í greininni. Spurningin er hvort að fólk hlusti yfirleitt nógu vel á hann. Leiðin er að upplýsa almenning betur á mjög skýran hátt. Þannig er hægt að segja upp skjal sem segir: Við 100 smit þá eru viðbrögðin þessi þe. 20 manns og lokum þessum stöðum.

Holland er að fara þessa leið og ég held að öllum væri gott að fá skýra mynd hvernig brugðist er við þær aðstæður sem upp koma. Þetta á líka við þegar aflétting á sér stað.

Við þurfum líka að velta betur fyrir okkur smitleiðunum því eitthvað virðist fara á mis. Ef síma er veifað á almannafæri í hópi er það ekki eins og hver annar snertiflötur? Sé síminn ekki þrifinn er hann þá ekki möguleg smitleið? Veltum smitleiðunum betur fyrir okkur og reyna að læra að forðast smit.

Að lokum vil ég nefna það að þessa grein áttu stjórnmálamenn að skrifa en ekki þríeykið. Þau fara eftir lögum og eiga ekki að þurfa að verja aðgerðir sínar enda er það stjórnmálamanna að ákveða hvað er síðan gert út frá því sem þríeykið leggur fram.


mbl.is 3 þúsund myndu greinast daglega
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Sjálfhverfustjórnmál

Athyglisvert er að manneskja sem er í stjórn Gsí og þingmaður geti ekki farið eftir tilmælum. Hvernig á að vera hægt að treysta svona fólki. Hún telur sig geta leitt stjórnmálaflokk en er greinilega enginn leiðtogi. Leiðtogar fara eftir tilmælum nema ætlunin sé að mótmæla tilmælum, það hefur hún ekki gert.

Sjálfhverfan er svo mikil að hún sér ekki einu sinni skömmina við þessa hegðun sína. Heldur að sé nóg að segja að þetta sé óafsakanlegt.

Trúverðugleiki Viðreisnar og stjórn Gsí er enginn eftir þetta verði niðurstaðan sú að þetta sé án afleyðinga. Með réttu ætti hún að segja sig úr stjórn Gsí. Sem formaður Viðreisnar ætti hún virkilega að endurskoða hlutverk sitt sé hagur flokksins hafður að leiðarljósi.


mbl.is Óafsakanlegt að hafa farið í golf
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Breyttar venjur er leið til árangurs

 

Til að ná árangri gegn Covid-19 er okkur sagt að breyta venjum enda er það virkasta leiðin til að takast á við farsóttir. Okkur er sagt að nota hanska, þvo oftar hendur og forðast margmenni. Allt breyting á daglegum venjum okkar. 

 

Flestir íbúar heimsins borða með höndunum og það hefur sýnt sig þar sem niðurgangspestir hafa gengið að handþvottur fækkar tilfellum. Að borða með hnífapörum fækkar tilfellum enn meira. Þess vegna verðum við að skoða hvað hefur mest breyst í venjum okkar síðustu árin sem mögulega veldur þessari snöggu dreifingu Covid-19. Erum við að spyrja réttu spurninganna varðandi dreifingu veirunnar. Til að mynda hversu oft smitar flötur sem er sýktur? Smiti flötur einu sinni þá er dreifingin of hröð miðað við tölfræðilegar líkur og skýrir ekki af hverju 20 manns í 24 manna hópi smitast á einni helgi. Inn í þá mynd vantar eitthvern flöt sem ekki er tekið nóg tillit til.

 

Ef skoðuð eru síðustu 10 ár og það sem hefur mest breyst í heiminum eru venjur okkar með síma. Við erum að snerta þá oft á dag, jafnvel svo tugum skipta. Leiða má að því líkur (tilgáta) að símar dreifi veirunni enn hraðar en ella. Þetta er jú snertiflötur sem við snertum oftast á dag og sömu fingur notaðir til að snerta aðra hluti (þe. sami snertiflötur á hendi).  Við notum þá þegar við borðum, á almannafæri, salernum o.s.frv. Samkvæmt útgefnum upplýsingum þá getur veiran lifað í 10 klst á fleti og þannig getur sími sem smitast að morgni verið enn smitaður þegar heim er komið. Sími getur einnig verið smitaður að morgni ef smitið kemur seint að kveldi. Við þvoum hendur en hversu oft þvoum við símana?

 

Hvaða breytingar þurfum við að gera til að minnka líkur á smitum. 

  • Höldum okkur frá miklum fjölda fólks
  • Þvoum oft hendur
  • Látum andlit í friði og þvoum hendur fyrir mat
  • Nota hanska
  • Varast að snerta fleti sem hægt er að komast hjá að snerta

 

Til viðbótar með með venjur varðandi síma

  • Þvo símana oft og alltaf eftir notkun á almannafæri
  • Láta síma vera þegar borðað
  • Láta síma vera þegar snakk og nammi er etið
  • Þvo sér um hendur eftir notkun á síma
  • Láta andlit í friði meðan sími er notaður
  • Þegar notaður á almannafæri þá meðhöndla eins og snerting á fleti á almannafæri
  • Nota pinna til að snerta símann (hendur snerti ekki)
  • Ef snertur með hanska þá þvo símann á eftir
  • Ekki leggja símann á borð á almannafæri

 

Það væri kjörið verkefni í rannsókn að sjá hvort tilgátan um símana. Ég hef séð afgreiðslufólk með hanska en taka síðan upp símana sína. Ég hef einnig séð fólk með hanska í búðum og nota síðan sömu snertifleti við greiðslu án þess að taka af sér hanska. Veit ég eitthvað um hvort þetta fólk hafi þrifið síma sína?


mbl.is Fjölgun smita utan sóttkvíar
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ábyrgð gagnvart samfélaginu

Íslensk fyrirtæki virðast oft elta hvert annað og það sést vel undanfarið þegar skoðuð eru laun stjórnamanna fyrirtækja og forstjóra. Þar sem einn reið á vaðið og hækkaði laun þá fylgdu allir hinir á eftir.

Óttinn við að vera út undan er svo rík að enginn þorir að fara eigin leið. Hjarðmennskan er ríkjandi eða meðvirkni með lélegum stjórnarháttum. Á síðasta ári sendi Gildi lífeyrisfélag frá sér reglur varðandi eignir í fyrirtækjum. Núna þegar stjórnarmenn hafa hækkað í launum, langtumfram það sem öðrum er boðið, þá heyrist ekkert í þeim. Var þetta plagg þeirra þá einungis sýndarmennska?

Það væri óskandi að íslensk fyrirtæki þorðu að fylgja eigin sannfæringu og þeim sem skapa verðmætin laun til samræmis.


mbl.is Gagnrýndu hækkun stjórnarlauna
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

« Fyrri síða | Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband